Rozstrzyganie sporów polskich przedsiębiorstw wynikających z działalności eksportowej i importowej na białorusi

Zawierając transakcje importowe lub eksportowe z rezydentem białoruskim, polska firma powinna przede wszystkim znać specyfikę ustawodawstwa białoruskiego, w tym regulacje dotyczące waluty.

W ustawodawstwie białoruskim działalność w zakresie handlu zagranicznego jest rozumiana jako handel zagraniczny towarami i/lub usługami i/lub przedmiotami własności intelektualnej. Z kolei handel zagraniczny towarami oznacza import i/lub eksport towarów. W przeciwieństwie do Konwencji Wiedeńskiej z 1980 roku, która uznaje zawarcie umowy o międzynarodowej sprzedaży towarów w formie ustnej, zgodnie z prawem białoruskim takie umowy między firmami polskimi i białoruskimi muszą być zawierane wyłącznie w formie pisemnej. Jeśli nie zostanie zachowana zwykła forma pisemna, umowa zostanie uznana za nieważną.

Ponadto, prawo polskie i białoruskie w różny sposób reguluje te same aspekty umów na dostawy zawieranych między kontrahentami z obu krajów.

Biorąc pod uwagę różnice pomiędzy przepisami prawnymi, określenie procedury rozstrzygania sporów będzie jednym z ważnych punktów w procesie prowadzenia działalności w zakresie handlu zagranicznego pomiędzy przedsiębiorstwami w Polsce i na Białorusi. Takie spory są rozstrzygane przez sądy w ramach systemu sądów państwowych w poszczególnych krajach, a także przez międzynarodowe sądy arbitrażowe. Dlatego też strony polskie i białoruskie, zawierając zagraniczne transakcje gospodarcze, w celu ochrony swoich praw i interesów powinny zawrzeć w umowie głównej warunki rozwiązywania sporów, które mogą powstać między nimi w przyszłości. Taka umowa jest powszechnie nazywana klauzulą arbitrażową (lub umową arbitrażową).

W przypadku braku umowy arbitrażowej między stronami, jeśli spór powstaje między stronami zagranicznej umowy handlowej, strona polska ma prawo ubiegać się o ochronę sądową zgodnie z zasadami obowiązującymi w Polsce. Strona białoruska będzie opierać się na ustawodawstwie białoruskim.

Spółka polska może poddać spór pod rozstrzygnięcie sądu arbitrażowego lub sądu państwowego, który zostanie wybrany przez strony umowy i ustalony w umowie. Procedura rozwiązywania sporów może przewidywać określenie przedmiotu sporu przekazanego do sądu lub arbitrażu, nazwę wybranego sądu lub sądu arbitrażowego, określenie prawa właściwego dla danej transakcji, miejsce postępowania arbitrażowego, liczbę i procedurę wyboru arbitrów itp.

Klauzula arbitrażowa w zagranicznej umowie handlowej jest uważana za prawnie niezależną od samej umowy, tzn. wywołuje skutki prawne niezależnie od ważności umowy, której jest integralną częścią.

Co do zasady, umowa sprzedaży towarów pomiędzy podmiotami polskimi i białoruskimi podlega przepisom Konwencji Wiedeńskiej z 1980 roku. Prawo białoruskie może być stosowane w przypadkach, w których strony wyłączyły stosowanie Konwencji wiedeńskiej z 1980 roku w całości lub w części, lub gdy w grę wchodzą kwestie nieuregulowane w Konwencji wiedeńskiej z 1980 roku (a ich rozwiązanie jest niemożliwe przy zastosowaniu jej ogólnych zasad).

Z reguły firmy polskie i białoruskie wyraźnie wskazują prawo danego kraju, które ma być stosowane w przypadku sporów wynikających z takiej umowy. Porozumienie stron co do wyboru prawa musi być wyraźnie sformułowane lub wynikać bezpośrednio z warunków umowy. Umawiające się strony mogą uzgodnić wybór prawa właściwego dla umowy jako całości lub dla jej części.

Umowa może nie określać prawa właściwego dla rozstrzygania sporów i nieporozumień. W takim przypadku zastosowanie ma prawo głównej siedziby sprzedawcy. Jeśli nie jest możliwe określenie głównego miejsca prowadzenia działalności przez stronę, stosuje się prawo kraju, w którym strona ma siedzibę.

Kancelaria „Spory Gospodarcze” reprezentuje interesy polskich nabywców i sprzedawców (dostawców) przy negocjowaniu i zawieraniu umów handlu zagranicznego z kontrahentem białoruskim oraz przy rozwiązywaniu konfliktów w postępowaniu przedsądowym lub sądowym. W celu wypracowania skutecznej pozycji procesowej, prawnicy Kancelarii Prawnej "Spory Gospodarcze" dokonują dokładnej oceny ryzyka związanego ze zbliżającym się postępowaniem sądowym, opracowują strategię i taktykę obrony, formułują roszczenia i przygotowują bazę dowodową.

W ciągu całego okresu praktycznej działalności prawnicy kancelarii "Spory gospodarcze" zdobyli duże doświadczenie w zakresie obsługi prawnej rozstrzygania sporów wynikających z handlu eksportowego i importowego z udziałem białoruskich i polskich przedsiębiorstw. Nasi prawnicy posługują się językiem polskim, w swojej pracy wykorzystują zarówno białoruskie, jak i polskie przepisy prawne oraz pracują ze wszystkimi białoruskimi i polskimi prawniczymi bazami danych, w tym Legalis.pl i Lex.pl.